Future tense konusunu enine boyuna incelediğimiz, görsellerle ve videolarla zenginleştirdiğimiz dersimize hoşgeldiniz. Bu yazımıza dikkatli bir şekilde ve not alarak çalışırsanız, İngilizcenin en önemli konularında biri olan future tense (be going to) yapılarını öğrenmeniz son derece basit olacaktır.
Future tense ifadesi Türkçedeki gelecek zamana karşılık gelen ve İngilizce öğrenen herkesin mutlaka bilmesi gereken son derece önemli bir konudur. İngilizcede future tense (gelecek zaman) Türkçedekinden farklıdır. Türkçede gelecek zaman cümleleri kurulacağı zaman yapılan tek şey fiile "-ecek" takısı eklemektir. Ancak İngilizcede iki farklı gelecek zaman yapısı vardır. Bu yapılardan bir tanesi kesinleşen eylemlerden bahsederken, bir tanesi de konuşma anında karar verilen eylemlerden veya kesin olmayan eylemlerden bahsederken kullanılır. Kesin olmayan eylemlerden bahsederken kullanılan eylemlerden bahsedilirken; "will" ifadesi kullanılır. Zaten sitemizde "will" konusunu bütün detaylarıyla anlattığımız bir ders mevcuttur. Bu dersimizde ise kesinleşen gelecek zaman eylemlerini, planları söylerken kullanacağımız future tense yapılarını öğreneceğiz.
Be going to
İngilizcede kesinleşen eylemlerden bahsederken kullanılan zaman ifadesi "be going to"dur. Bu future tense yapıları kesin olan bir eylemden bahsederken kullanılır. Bu yapıların kurallarını ve anlamlarını detaylı bir şekilde öğrenmeden önce, aşağıdaki Türkçe cümleyi inceleyerek bu yapıların nasıl bir anlama geldiğini görelim;
- Ben iki hafta sonra Amerika'ya gideceğim
Böyle bir cümle duyulduğu zaman, bu cümleyi söyleyen kişinin "Amerika'ya gitme" eylemini daha önce kararlaştırdığını, hatta belki uçak biletini bile aldığını anlarız. İşte bu tür anlamlara sahip cümleleri İngilizceye çevirirken kullanacağımız future tense yapısı "be going to" dur. Peki nedir bu going to?
Be going to olumlu Cümleler
Be going to yapılarının olumlu halleri gelecekte olması kesinleşen eylemlerden bahsedilirken kullanılır. Bu anlamda yukarıdaki Türkçe örneği İngilizceye çevirirken kullanılması gereken future tense yapısı "be going to" dur. Bu yapıları iki kısımdan oluşur;
1- be
2- going to
1- Be
"am, is, are" konulu dersimizde de anlattığımız gibi, "be" kelimesi olmak anlamına gelir. Ayrıca içerisinde bazı yardımcı fiilleri de barındırır. "be going to" yapılarında kullanmamız gereken "be" fiili, "am, is, are" şeklindedir. Aşağıdaki görselde hangi zamirle hangi yardımcı fiilin kullanılması gerektiği gösterilmiştir.
Görselde görüldüğü gibi, hangi zamirden sonra hangi yardımcı fiilin kullanılması gerektiği bellidir. Yani kuracağımız cümlelerde "be" fiili kullanılmaz. Öğrencilerin bu noktada kafası sıklıkla karışmaktadır. "Hocam, "be" dediniz ama cümlede be yok, nasıl oluyor bu iş? diyorlar. Yukarıda da söylediğimiz gibi; "be" fiili cümlelerde "be" haliyle kullanılmaz. Onun yerine, cümledeki özneye göre; "am, is, are" şeklinde kullanılır. Zaten yukarıdaki tabloda da hangi yardımcı fiilin hangi zamirler beraber kullanılması gerektiği gösterilmiştir.
2- be going to
"be going to" ise cümlenin future tense yapımızın ikinci kısmıdır. Bu kısım bütün future tense (be going to) yapılarının tamamında aynı şekilde yer alır. Ancak "gitmek" kelimesi ile uzaktan yakından alakası yoktur. Bu kısım Türkçeye "-ecek, -acak" şeklinde çevrilebilir. Bu noktada da yine öğrencilerin kafası sıklıkla karışmaktadır. "Hocam, İngilizce cümlede "go" kelimesi var. Biz bu cümleyi Türkçeye çevirirken neden "gitmek" kelimesi hiç bir yerde kullanmadık?" şeklinde soruları sıklıkla duymaktayız. Az önce de söylediğimiz gibi, "going to" ifadesinin "gitmek" kelimesi ile uzaktan yakından alakası yoktur.
Şimdi future tense going to yapılarının olumlu cümlelerde nasıl bir öge dizilimine sahip olduğunu aşağıdaki görselden görelim;
Görselde görüldüğü şekilde bir sıralama seçerek future tense (be going to) cümleleri oluşturabilir ve gerçekleşmesi kesin olan eylemlerden bahsedebiliriz. Şimdi bir örnek cümle analiz ederek bir future tense cümlesinin nasıl yapılabileceğine göz atalım;
Yukarıdaki örnek cümle incelendiğinde dikkatimizi çekmesi gereken bazı noktalar vardır. Bunlar aşağıdaki gibidir;
1- Cümleye özne ile başlandı.
2- Özneden hemen sonra "am" yardımcı fiili kullanıldı. Bu cümlenin öznesi "I" zamiri olduğu için, özneden hemen sonra kullanılan yardımcı fiil, "am" olarak seçildi. Zaten yukarıdaki öge sıralaması görselinde de bundan bahsetmiştik.
3- Daha sonra ise "going to" kısmı geldi. "be going to" yapılarının tamamında bu kısmın yer aldığını belirtmiştik.
4- En sonda ise "uyumak" anlamına gelen "sleep" fiili kullanıldı.
Bir başka örnek cümle daha inceleyelim. Ancak bu sefer örnek cümlemizin içinde başka ögeler de (yer zarfı, zaman zarfı) bulunsun. Aşağıdaki örnek cümleyi analiz edelim;
Bu örnek cümleyi de analiz ettiğimiz de yine dikkatimizi çekmesi gereken bazı noktalar vardır. Bunlar aşağıdaki gibidir;
1- Cümleye özne ile başladık.
2- Cümlenin öznesi "onlar" anlamına gelen "they" zamiri olduğu için, cümlede yardımcı fiil olarak "are" yardımcı fiilini kullandık. Zaten yukarıdaki tabloda "they" zamiri ile beraber "are" yardımcı fiilinin kullanılması gerektiğini söylemiştik.
3- bütün future tense (be going to) yapılarında kullanılması gereken ve cümledeki özneye göre değişmeyen kısım olan "going to" kısmını ise, yardımcı fiilden (are) hemen sonra kullandık.
4- Daha sonra fiili kullandık.
5- Fiilden sonra yer zarfı ve zaman zarfı ögelerimizi kullandık. Bu şekilde bir gelecek zaman cümlesi kurduk. Ancak bu noktada dikkat etmemiz gerekir ki; bu cümle kesinleşen bir gelecek zamandan bahsetmektedir. Yani onların bu gece İstanbulda kalacak olması bir ihtimal değil, bir plandır.
Aşağıdaki future tense (be going to) yapılarını teker teker analiz edelim;
- He is going to graduate at the end of this year.
"O, bu senenin sonunda mezun olacak anlamına gelen bu cümle bir plandan ve neredeyse kesinleşen bir eylemden bahsetmektedir. Dolayısıyla bu cümleyi oluştururken "will" ifadesini değil; "be going to" ifadesini kullandık. Ayrıca cümlenin öznesi "he" olduğu için kendisiyle beraber kullanılan yardımcı fiili de "is" olarak seçtik.
- It is going to drink the milk.
"O, sütü içecek" anlamına gelen bu cümlede de "be going to" future tense yapısını kullandık. Çünkü bu cümlede de bir kesinlikten bahsedilmektedir. Ayrıca cümlenin diğer ögelerinin de dizilimine dikkat ediniz.
- We are going to start doing sports at the gym this weekend.
"Biz bu hafta sonu spor salonunda spor yapmaya başlayacağız" anlamına gelen bu cümlede de bir plandan bahsedilmektedir. Dolayısıyla bu cümlede de "be going to" future tense yapısı kullanılmıştır.
Ancak her zaman kuracağımız cümlenin öznesi bir zamir (I, you, we...) olmak zorunda değildir. Bazen herhangi bir isim de cümlenin öznesi olabilir. Aşağıdaki örnek cümle bu durumu göstermektedir;
- Ali bu akşam bizi ziyaret edecek.
Görüldüğü gibi yukarıdaki cümlenin öznesi bir isimdir (Ali). Bu cümle bir plandan bahsetmekte olduğu için, bu cümleyi İngilizceye çevirirken kullanmamız gereken yapı "be going to" yapısıdır. Öğrenciler bu noktada şunu merak etmektedir; "Öznesi zamir olan cümlelerde hangi yardımcı fiili (am, is, are) kullanmamız gerektiği tabloda gösterildi. Peki öznesi herhangi bir isim olan cümlelerde hangi yardımcı fiili kullanmamız gerekir?
Eğer İngilizceye çevireceğimiz cümlenin öznesi bir isimse, cümlede yardımcı fiil olarak (am, is, are) hangisini kullanmamız gerektiğine karar vermek için, yine cümlenin öznesine bakarız. Özne tekil ise "is"; çoğul ise "are" yardımcı fiilini kullanırız. Yukarıdaki örnek cümlenin İngilizceye çevrildiği aşağıdaki görseli inceleyelim;
Yukarıdaki örnek cümle incelendiğinde hemen dikkatimiz çekmesi gereken nokta; yardımcı fiil olarak "is" ifadesinin kullanıldığı olmalıdır. Nitekim yukarıdaki cümlenin öznesi tekildir ve tekil öznelerle beraber "is" yardımcı fiilinin kullanılması gerektiğini söylemiştik. Bir de öznesi çoğul bir isim olan bir cümleyi inceleyelim;
- Ali and Ayşe are going to get married.
Bu cümlenin öznesi ise, çoğul bir isimdir. (Ali ve Ayşe). Bu tür öznelere sahip future tense cümlelerinde kullanılması gereken yardımcı fiil "are" olmalıdır. Bu noktaya özellikle dikkat edilmesi gerekir. Aşağıdaki future tense cümlelerini de sizlerin bizim yaptığımız gibi analiz etmenizi istiyorum;
- Hakan is going to learn english on www.hayatingilizce.com
- We are going to have a party tomorrow.
- She is going to watch a film.
- Jack is going to study English.
- Barcelona is going to win the match.
- It is going to be champion.
- The baby is going to taka a shower.
- I am going to send you an e-mail.
Aşağıdaki videoyu da izleyemenizi tavsiye ederim;
Be going to Olumsuz Cümleler
Future tense (be going to) yapılarını kullanarak olumsuz cümleler kurmamız da elbette mümkündür. Olumsuz cümleleri kurarak, gelecekte olamaması kesinleşen eylemlerden bahsedebiliriz. Yani bir ihtimalden değil de, olmayacağı kesinleşen bir eylemden bahsederken kullanmamız gereken yapılar "be going to" (future tense) yapılarının olumsuz halleridir. Aşağıdaki görselde "be going to" (future tense) olumsuz cümlelerin öge dizilişini görelim;
Bu noktada hemen farkedilmesi gerekir ki; "not" olumsuz eki, zamirlerden ayrı yazılabileceği gibi, zamirlere bitişik olarak da yazılabilir. Ancak bu durum "am" yardımcı fiili için geçerli değildir. "am" yardımcı fiili "not" olumsuzluk ekine bitişik yazılamaz.
Şimdi aşağıdaki görselde verilen örnek cümleyi analiz ederek, future tense (be going to) olumsuz cümlelerin nasıl olması gerektiğine göz atalım;
Yukarıdaki örnek future tense olumsuz cümle örneği incelendiğinde dikkatimiz çekmesi gereken bazı noktalar aşağıdaki gibidir;
1- Cümlenin ögelerini tıpkı olumlu cümlelerde olduğu gibi sıraladık.
2- Ancak bu cümle olumsuz bir cümle olduğu için, "is" yardımcı fiiline "not" olumsuzluk ekini getirdik. Bu sayede olumsuz bir cümle elde ettik.
Ayrıca yine tıpkı olumlu cümlelerde olduğu gibi; eğer kuracağımız cümlenin öznesi bir zamir değilse, hangi yardımcı fiili kullanmamız gerektiğine bakmak için cümlenin öznesine bakarız. Kuracağımız cümlenin öznesi tekil ise; "is", çoğul ise; "are" yardımcı fiilini kullanırız. Aşağıdaki görseli inceleyelim;
Bu cümlenin öznesi iki kişiden bahsetmektedir yani çoğuldur. Dolayısıyla bu cümlede "are" yardımcı fiilini kullandık. Yukarıdaki nota dikkat etmeniz de fayda var.
Aşağıdaki örnek future tense olumsuz cümle örneklerini de analiz edelim;
- They are not going to bring the money.
"Onlar parayı getirmeyecek" anlamına gelen bu cümlede olmayacağı kesinleşen bir olaydan bahsedilmektedir. Ayrcıa bu cümle bir olumsuz future tense cümlesi olduğu için, yardımcı fiile "not" eki de getirildi.
- My parents are going to retire this year.
"Benim ebeveynlerim bu sene emekli olmayacak" anlamına gelen bu cümle de bir kesinlik bildirmektedir. Dolayısıyla "be going to" yapısı kullanılmıştır. Olumsuz çekimlendiğini de unutmamak gerek.
Aşağıdaki future tense olumsuz cümle örneklerini de sizlerin analiz etmenizi tavsiye ederim. Ayrıca kendiniz de yeni cümleler oluşturmaya çalışarak bu konuyu pratik edebilirsiniz;
- Metallica is not going to give a concert.
- Hakan is not going to give me money.
- Meryem is not going to start school.
- I am not going to be a doctor.
- Jake and Johny aren't going to spend their holiday in Turkey.
- The printer isn't going to work.
- We are not going to give up.
- She is not going to send you an e-mail.
Aşağıdaki videoyu da izleyemenizi tavsiye ederim;
Be going to Soru Cümleleri
Future tense (be going to) yapılarını kullanarak soru cümleleri oluşturmamız da elbette mümkündür. Soru cümlelerini kullanarak bir eylemin yapılıp yapılmayacağı hakkında sorular sorabiliriz. Bir başkası future tense yapılarını kullanarak herhangi bir soru cümlesi sorduğunda ne dediğini anlayabilir ve cevap verebiliriz. Bunun için yapmamız gereken şey son derece basittir. Tek yapmamız gereken; yardımcı fiili özneden önce kullanmaktır. Aşağıdaki tablodan soru cümlelerinde yardımcı fiillerin nasıl kullanılması gerektiğini görebilirsiniz;
Tablodan görüldüğü gibi; soru cümlelerinde tek yapmamız gereken yardımcı fiili özneden önce kullanmaktır. Onun dışında her şey aynı kalır. Aşağıdaki görselden future tense soru cümlelerinin öge dizilişini görebilirsiniz;
Yukarıdaki görselde görüldüğü gibi; soru cümlelerinde tek yapılması gereken şey yardımcı fiili özneden önce kullanmaktır. Aşağıdaki görseli inceleyerek future tense soru cümlelerini analiz edelim;
Yukarıdaki örnek cümle incelendiğinde öge dizilimindeki farklılık hemen kendini gösterir. Future tense olumlu cümlelerde ve olumsuz cümlelerde, yardımcı fiil özneden sonra kullanılırken, soru cümlelerinde yardımcı fiil özneden önce kullanılmıştır. Aşağıdaki soru cümlelerini analiz edelim;
- Are you going to download the movie?
"Sen filmi indirecek misin?" anlamına gelen bu cümle bir soru cümlesi olduğu için, yardımcı fiili özneden önce kullandık. Bu sayede bir soru cümlesi elde ettik. Eğer özneden önce değil de; sonra kullansaydık, "Sen filmi indireceksin" anlamına gelen bir future tense olumlu cümle örneği elde etmiş olurduk.
- Are Jack's parents going to send him money?
"Jack'in ebeveynleri, ona para gönderecekler mi?" anlamına gelen bu cümlenin öznesi çoğul olduğu için "are" yardımcı fiili kullanıldı. Ayrıca bu cümle bir soru cümlesi olduğu için; cümledeki yardımcı fiili özneden önce kullandık.
- Is your father going to give you a lift.
"Senin baban seni bırakacak mı?" anlamına gelen bu cümle de bir soru cümlesi olduğu için, yardımcı fiili özneden önce kullandık.
Aşağıdaki örnek cümleleri de sizlerin analiz etmenizi tavsiye ederim;
- Is Aaron going to visit Turkey next year?
- Are Kayne and Brad going to wash the car?
- Are they going to attend the meeting?
- Is she going to buy some food?
- Is your mother going to teach you english?
Be going to Soru Kelimeleri
Future tense (be going to) konusunun soru halleri öğrenilirken mutlaka öğrenilmesi gereken bir başka nokta da soru kelimeleridir. Çünkü soru kelimeleri kullanılarak çok daha detaylı sorular sorulabilir. Ayrıca son derece sık kullanıldıkları için, bu ifadeleri ve nasıl kullanıldıklarını mutlaka bilmek gerekir.
Soru kelimelerini detaylı bir şekilde öğrenmeden önce aşağıdaki tabloya bakarak, İngilizcenin en yaygın soru kelimelerini öğrenelim;
Okullarda future tense soru cümleleri anlatılırken hep yapılan bir hata vardır. Soru cümlelerinde yardımcı fiilin özneden önce geldiği söylenir. Oysa bu doğru değildir. Asıl doğru olan, cümlede bir soru kelimesi yoksa, yardımcı fiilin başta geldiğidir. Eğer cümlede bir soru kelimesi varsa, cümlede en başta o soru kelimesi kullanılır. Cümlenin geri kalanı ise soru cümlelerindeki öge sıralamsı giib yapılır. Aşağıdaki görselde içinde soru kelimesi bulunan bir cümlenin öge sıralamasının nasıl olması gerektiği gösterilmiştir;
Yukarıdaki görselde görüldüğü gibi; eğer cümlede bir soru kelimesi varsa; soru kelimesi cümlenin başında kullanılır. Şimdi öncelikle içinde bir soru kelimesi bulunmayan bir cümleyi içinde soru kelimesi bulunmadan analiz edelim. Daha sonra ise bu soru cümlesine soru kelimeleri ekleyerek future tense cümlemizin anlamının nasıl değişeceğine bakalım. Aşağıdaki örnek cümleyi inceleyelim;
Bu örnek cümlede görüldüğü üzere, cümlede bir soru kelimesi yoksa, cümleye cümlenin yardımcı fiili başlanır. Peki bu cümleye bir soru kelimesi ekleyecek olsak, bu soru kelimesi cümlenin neresinde kullanılır ve cümlenin anlamını nasıl değiştirir. Aşağıdaki görseli inceleyelim;
Yukarıdaki cümlede "nerede" anlamına gelen bir soru kelimesi yer almaktadır. Dikkat edileceği üzere bu soru kelimesi cümlenin başında kullanılmış. Ayrıca cümlenin anlamını da kendi anlamı doğrultusunda değiştirmiş. Şimdi bu soru kelimesini bir başka soru kelimesi ile değiştirerek cümlenin anlamının nasıl değişeceğini görelim. Aşağıdaki görseli inceleyiniz;
Bu cümlede ise "ne zaman" anlamına gelen "when" soru kelimesi kullanılmış. Bu soru kelimesi de tıpkı diğerleri gibi cümlenin başında kullanılmış. Cümlenin anlamı ise, bu soru kelimesinin anlamı doğrultusunda değişmiş. Cümlenin geri kalanında herhangi bir değişiklik yapılmamış. Normal future tense soru cümlesi öge sıralaması takip edilmiş.
Sizlerde dersimizde geçen diğer soru cümlelerine soru kelimeleri eklemeyi ve eklediğiniz bu kelimeler ile cümlenin anlamının nasıl değiştiğini tahmin etmeyi deneyin. Bu sayede hem soru kelimelerini hem de soru cümlelerini tekrar etmiş ve pekiştirmiş olacaksınız.
Be going to Kısa Cevaplar
Future tense cümleleri ile bir soru sorulduğu zaman, bu cümleye uzun uzun cevap vermek zorunda değiliz. Bu tür cümlelere cevap verirken sadece cümlenin öznesini ve o özneye uygun yardımcı fiili kullanmamız yeterlidir. Eğer vereceğimiz kısa cevap olumlu ise;
Yes, + özne + yard. fiil
Eğer vereceğimiz cevap olumsuz ise;
No, + özne + yard. fil-not
şeklinde cevap vermemiz gerekir. Aşağıdaki soruya hem olumlu hem olumsuz kısa cevaplar vererek ne demek istediğimizi örneklendirelim;
- Are you going to stop the car?
- Yes, I am.
Veya, olumsuz bir cevap verecek isek;
- No, I am not,
dememiz gerekir. Derste geçen soru cümlelerine kısa cevaplar vermeye çalışarak bu konuyu da öğrenebilirsiniz. Aslında son derece basittir. Ancak çok sık kullanıldığı için bu yapıları (kısa cevaplar) future tense i öğrenen herkes tarafından öğrenilmelidir.
Aşağıdaki videoyu da izleyemenizi tavsiye ederim;
-------------------------------------------------------------------------------------
Future tense konusunun bütün detaylarına değinmeye çalıştığımız dersimizin sonuna geldik. Ancak bu ders yazılı bir ders olduğu için, derste kullandığımız kelimelerin okunuşlarını ve tonlamaları öğretemedik. Ayrıca bazı önemli noktalarda değinemedik. Değindiğimiz önemli noktaları ise yeterince tekrar edemedik. Aksi halde dersimiz makul bir uzunluğun dışına çıkardı.
Değerli arkadaşlar yukarıda bahsettiğimiz bütün olumsuzlukların sebebi, yazılı derslerdir. Dolayısıyla videolu derslerden İngilizce öğrenmeye çalışmak çok daha faydalı olacaktır. Bizler de bunun için bir Videolu İngilizceEğitim Seti hazırladık. Eğer İngilizceyi 60 günde öğrenmek ve bu dertten kurtulmak isterseniz, sizlerde www.hayatingilizce.com adlı internet sitesine gidebilir ve özenle, hafıza tekniklerine uygun olarak derslerimizi izleyebilirsiniz. Derslerimiz aracılığıyla hem kelime bilgilerinizi geliştirebilir hem de dersler hafıza tekniklerine uygun hazırlandığı için öğrendiğiniz bilgileri bir daha unutmazsınız.
www.hayatingilizce.com iyi çalışmalar diler...
0 yorum:
Yorum Gönder